• Rozwój biznesu

Proces decyzyjny – jak podejmować dobre decyzje biznesowe? 

5.00 (4)

Zespół Studium Przedsiębiorczości

Z podejmowaniem decyzji ma się do czynienia niemal przez cały czas. Każda wykonywana czynność jest bowiem poprzedzona procesem decyzyjnym. Podobnie wygląda to w biznesie, jednak w tym przypadku od konkretnych posunięć może zależeć naprawdę sporo. Warto wiedzieć, w jaki sposób przygotować się do podejmowania decyzji – także tych trudnych.  

Decyzje w biznesie 

Prowadzenie firmy wymaga podejmowania wielu różnorodnych decyzji. Przedsiębiorcy niemal codziennie stają przed taką koniecznością. Planowanie posunięć biznesowych może dotyczyć między innymi: 

• nawiązania współpracy z kontrahentem,  
• wyboru dostawcy towaru, 
• zatrudnienia pracownika,  
• przyjęcia propozycji podczas negocjacji,  
• zakupu sprzętu i pojazdów do firmy. 

Co więcej, decyzje biznesowe trzeba podejmować jeszcze zanim firma zacznie funkcjonować na rynku. Mogą one dotyczyć np.: 

• wyboru formy opodatkowania,  
• wyboru formy prawnej,  
• wyboru kodów PKD,  
• wyboru sposobu księgowania (samodzielnie, korzystanie z usług biura rachunkowego). 

Wiedza na temat skutecznego planowania procesu decyzyjnego z pewnością jest dla przedsiębiorców bardzo przydatna.  

Czym jest proces decyzyjny? 

Proces decyzyjny, zgodnie z definicją, jest zbiorem powiązanych ze sobą operacji myślowych prowadzących do rozwiązania określonego problemu. Celem jest podjęcie decyzji, która będzie optymalna w konkretnych okolicznościach.  

W klasycznym procesie decyzyjnym, który został opisany w teorii decyzji, wyróżnia się 5 etapów: 

1. identyfikacja sytuacji, 

2. sformułowanie problemu, 

3. zbudowanie modelu decyzyjnego, 

4. wyznaczenie decyzji dopuszczalnych, wystarczających i optymalnych, 

5. podjęcie ostatecznej decyzji. 

Jednak proces decyzyjny nie zawsze musi wyglądać w taki sposób, ponieważ może podlegać licznym modyfikacjom. Niekoniecznie również zawsze ma formę liniową. To znaczy, że etapy mogą się przeplatać, a każdy z nich może pojawić się kilka razy.  

Sprawdź również

BDO, czyli system ewidencji odpadów – co warto o nim wiedzieć? Mikrorachunek podatkowy

Etapy procesu decyzyjnego w biznesie 

Niezależnie od tego, czego dotyczy podejmowana decyzja, warto przyjrzeć się, jak wygląda dobrze zaplanowany proces decyzyjny dotyczący sytuacji biznesowych. W dużej mierze bazuje on na klasycznym modelu decyzyjnym, jednak jest lepiej dopasowany do podejmowania decyzji związanych z prowadzeniem firmy.  

1. Zidentyfikowanie problemu – to podstawa, na której opiera się cały proces. Co ważne, problem nie zawsze musi być rozumiany jako przeszkoda czy trudność. Problemem w takim ujęciu może być również np. szeroki wybór ofert od dostawców towaru, z którego trzeba wybrać tylko jedną. 

2. Opisanie problemu oraz określenie, dlaczego wystąpił – dokładne przyjrzenie się sytuacji i zebranie danych na jej temat jest niezwykle ważne dla podjęcia najlepszej decyzji w danej sytuacji. Warto zrobić tzw. burzę mózgów, która pozwoli zyskać wgląd w problem z różnych perspektyw.  

3. Spojrzenie na problem pod wieloma kątami – to efekt przeprowadzonej burzy mózgów, w której bierze udział co najmniej kilka osób. Warto notować wnioski, aby nie zapomnieć o niczym istotnym.  

4. Wybór rozwiązania – to jeden z ostatnich etapów, który polega na podjęciu decyzji na podstawie zebranych danych i wyciągniętych wniosków. Na tym jednak proces decyzyjny się nie kończy. 

5. Kontrolowanie rezultatów – po podjęciu decyzji należy sprawdzić, czy rzeczywiście była ona optymalna w danej sytuacji i przyniosła oczekiwane efekty. Jeśli tak nie jest, można się z niej wycofać (jeśli istnieje taka możliwość) lub zdefiniować kolejny problem i dążyć do jego rozwiązania. W takim przypadku należy rozpocząć proces decyzyjny kolejny raz – na podstawie nowych wniosków i szerszej wiedzy. 

Warto zauważyć, że podejmowanie decyzji jest tylko jednym z etapów całego procesu. Zawsze powinny ją poprzedzać inne kroki, które pozwolą na wybranie najlepszej opcji w danej sytuacji.  

Podejmowanie decyzji biznesowych – rola danych 

Pierwszym etapem procesu decyzyjnego jest określenie problemu bądź wyzwania, przed jakim się stoi. Aby podejmowana decyzja była najtrafniejsza, przede wszystkim należy zebrać jak najwięcej danych na temat problemu, a następnie przeanalizować je i wyciągnąć wnioski na ich podstawie.  

Przykładowo: problem polega na wyborze najlepszego dostawcy towarów dla firmy. Zebranie danych może polegać na analizie różnych ofert, porównaniu cenników, weryfikacji potencjalnego dostawcy pod względem czasu dostawy, jakości towaru czy poziomu obsługi klienta.  

Im więcej danych uda się zebrać, tym lepiej, ponieważ decyzja może zostać oparta na wiarygodnych analizach.  

Decyzja optymalna, wystarczająca i dopuszczalna 

Niestety w biznesie nie każda decyzja może być optymalna (czyli najlepsza w danej sytuacji). Niekiedy trzeba poprzestać na rozwiązaniu, które jest wystarczające lub nawet dopuszczalne. Czasami nazywa się je także alternatywną opcją.  

Warto mieć tego świadomość i nie dążyć za wszelką cenę do podejmowania wyłącznie optymalnych decyzji. To może być po prostu niemożliwe.  

Przykład: klient zgłasza potrzebę wykonania określonej usługi, za którą chce dobrze zapłacić. Optymalną decyzją byłoby przyjęcie takiego zlecenia. Niestety firma nie dysponuje w danej chwili wystarczającą liczbą pracowników do wykonania zadania. Odrzuca więc ofertę klienta i wybiera mniejsze zlecenie, które jest gorzej płatne. Nie jest to decyzja optymalna, ale wystarczająca w konkretnych okolicznościach. 

Decyzje biznesowe bywają łatwiejsze lub trudniejsze. Im bardziej skomplikowany jest problem, tym korzystniejsze może się okazać postępowanie zgodnie z procesem decyzyjnym.