- Rozwój biznesu
Szkolenie BHP – kiedy pracodawca powinien je przeprowadzić?
Przestrzeganie zasad bezpieczeństwa i higieny pracy (BHP) jest kluczowe dla zapewnienia bezpiecznych i zdrowych warunków pracy. Obowiązek przeprowadzania szkoleń BHP spoczywa na pracodawcy, a jego zaniedbanie może nieść za sobą poważne konsekwencje. Kiedy pracodawca powinien przeprowadzić szkolenia BHP? Jaka jest ich ważność? Sprawdź!
Szkolenie BHP – przepisy
Pracodawca ma obowiązek zapewnić przeszkolenie pracownika w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy przed dopuszczeniem go do pracy. Musi też prowadzić okresowe szkolenia z tego zakresu. Ten wymóg jest podyktowany przez obowiązujące zapisy Kodeksu pracy (art. 237(3) § 2). Szczegółowe zasady organizowania i przeprowadzania szkoleń BHP określa natomiast rozporządzenie Ministra Gospodarki i Pracy w sprawie szkolenia w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy.
Rodzaje szkoleń BHP
Ze wspomnianego wyżej rozporządzenia w sprawie szkolenia BHP można się dowiedzieć m.in. że występują dwa rodzaje szkoleń BHP: szkolenia wstępne i okresowe. Czym się charakteryzują?
Szkolenie wstępne BHP
Szkolenie wstępne BHP musi być przeprowadzone przed dopuszczeniem pracownika do pracy. Jest ono obowiązkowe dla wszystkich nowo zatrudnionych, niezależnie od rodzaju umowy (umowa o pracę, umowa zlecenie, itp.). Wiele jednak zależy od specyfiki danego stanowiska. Dotyczy również studentów i uczniów odbywających praktyki. Szkolenie wstępne składa się z dwóch części:
- instruktaż ogólny – obejmuje zapoznanie pracownika z podstawowymi przepisami i zasadami BHP obowiązującymi w danej firmie oraz z ryzykami zawodowymi związanymi z wykonywaną pracą;
- instruktaż stanowiskowy – jest przeprowadzany na stanowisku pracy, na którym pracownik będzie wykonywał swoje obowiązki; jego celem jest zapoznanie pracownika z zagrożeniami specyficznymi dla jego stanowiska oraz sposobami ich minimalizacji.
Szkolenie okresowe BHP
Szkolenie okresowe BHP ma na celu aktualizację i ugruntowanie wiedzy pracowników na temat bezpieczeństwa i higieny pracy. Dotyczy ono:
- pracodawców, kierowników, mistrzów i brygadzistów,
- pracowników na stanowiskach robotniczych,
- pracowników na stanowiskach inżynieryjno-technicznych,
- pracowników służby bezpieczeństwa i higieny pracy oraz innych osób wykonujących zadania tej służby,
- pracowników na stanowiskach administracyjno-biurowych
- innych pracowników, których praca wiąże się z narażeniem na czynniki szkodliwe dla zdrowia, uciążliwe lub niebezpieczne albo z odpowiedzialnością w zakresie BHP.
Częstotliwość szkoleń okresowych zależy od rodzaju wykonywanej pracy oraz stanowiska. Co ważne, każde takie szkolenie kończy się egzaminem sprawdzającym wiedzę oraz umiejętności wykonywania lub organizowania pracy zgodnie z przepisami i zasadami BHP.
Szkolenie wstępne BHP – ile jest ważne?
Ważność szkolenia BHP przeprowadzanego przed przyjęciem do pracy jest krótka. Pierwsze szkolenie okresowe należy przeprowadzić w ciągu 12 miesięcy od czasu rozpoczęcia pracy na danym stanowisku. Natomiast szkolenia BHP dla pracodawców i innych osób kierujących pracownikami należy przeprowadzać już w ciągu 6 miesięcy od szkolenia wstępnego.
Szkolenie okresowe BHP – co ile?
Następnie szkolenie BHP należy powtarzać z następującą częstotliwością:
- co najmniej raz w roku – w przypadku pracowników zatrudnionych na stanowiskach, na których wykonywane są prace szczególnie niebezpieczne;
- raz na 3 lata – w przypadku osób zatrudnionych na stanowiskach robotniczych;
- raz na 5 lat – w przypadku pracodawców oraz innych osób kierujących pracownikami, a także pracowników na stanowiskach inżynieryjno-technicznych, pracowników służby BHP i innych osób wykonujących zadania tej służby, pracowników, których charakter pracy wiąże się z narażeniem na czynniki szkodliwe dla zdrowia, uciążliwe lub niebezpieczne oraz pracowników, których praca wiąże się z odpowiedzialnością w zakresie BHP
- raz na 6 lat – w przypadku osób zatrudnionych na stanowiskach administracyjno-biurowych.
Okresowe szkolenie BHP dla pracowników nie jest wymagane tylko w przypadku osób zatrudnionych na stanowiskach administracyjno-biurowych, jeśli rodzaj przeważającej działalności pracodawcy znajduje się w nie wyższej niż trzecia grupie kategorii ryzyka (w rozumieniu przepisów o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych). Wyjątkiem jest sytuacja, w której z oceny ryzyka zawodowego opracowanej przez pracodawcę wynika, że jest to konieczne.
Kto przeprowadza szkolenia BHP dla pracownika?
Szkolenia BHP dla pracownika zapewnia pracodawca na swój koszt w godzinach pracy. Szkolenia powinny być organizowane i przeprowadzane przez samych pracodawców lub przez zewnętrzny podmiot prowadzący działalność szkoleniową w tym zakresie. Mogą to być np.:
- placówka kształcenia ustawicznego i centrum kształcenia zawodowego, szkoła ponadpodstawowa,
- podmiot z systemu szkolnictwa wyższego i nauki,
- stowarzyszenie, którego celem statutowym jest działalność związana z bezpieczeństwem i higieną pracy
- przedsiębiorca prowadzący działalność szkoleniową w dziedzinie BHP.
Każde okresowe szkolenie BHP musi zakończyć test sprawdzający przyswojenie przez uczestnika przedstawionych informacji.
Brak szkoleń BHP – konsekwencje dla pracodawcy
Dopilnowanie terminów szkoleń BHP jest obowiązkiem pracodawcy. Wszelkie uchybienia w tym zakresie mogą natomiast skutkować poważnymi konsekwencjami, takimi jak:
- grzywna od 1000 zł do 30 000 zł – w przypadku braku wdrożenia odpowiednich zasad BP w firmie,
- rozwiązanie umowy o pracę przez pracownika w trybie natychmiastowym (bez wypowiedzenia) – w przypadku zaniedbania kwestii związanych z BHP przez pracodawcę.
Natomiast poważne naruszenie przepisów lub zasad BHP przez pracownika może być podstawą do rozwiązania z nim umowy za wypowiedzeniem lub bez wypowiedzenia.