- Pierwszy biznes
- Rozwój biznesu
Kultura organizacyjna firmy – na czym polega i dlaczego jest tak ważna?
Kultura organizacyjna firmy według niektórych menedżerów i biznesmenów jest równie ważna co jej strategia. To ona decyduje o „tożsamości” organizacji i może decydować o jej sukcesie. Dowiedz się, na czym polega kultura organizacyjna firmy, dlaczego jest tak ważna i jak ją zbudować.
Kultura organizacyjna firmy – co to jest?
Kultura organizacyjna to pojęcie, które trudno dokładnie zdefiniować. Jednak zwykle przyjmuje się, że określa ona zgodne z wartościami firmy normy i wzory zachowań, których powinni na co dzień przestrzegać wszyscy członkowie organizacji. Termin ten zdobył popularność w środowiskach biznesowych w latach 80. XX wieku i dziś jest powszechnie stosowany. Na podstawie badań to właśnie kulturze organizacyjnej przypisuje się w znacznym stopniu sukcesy oraz porażki rozmaitych przedsiębiorstw.
Jakie funkcje pełni kultura organizacyjna?
Sprecyzowanie funkcji kultury organizacyjnej ułatwia zrozumienie jej znaczenia. Należą do nich:
- wyznaczenie misji, wizji i wartości firmy,
- sprecyzowanie konkretnych zasad funkcjonowania w organizacji i wzorów postępowania w określonych sytuacjach,
- ułatwienie lepszego zrozumienia celów i misji firmy przez pracowników,
- integracja pracowników,
- ujednolicenie języka i sposobu komunikacji obowiązującego w organizacji,
- łagodzenie wewnętrznych konfliktów.
Ponadto kultura organizacyjna odróżnia dany podmiot od innych i pomaga gromadzić osoby, którym bliskie są te same wartości oraz praktyki.
Co składa się na kulturę organizacyjną firmy?
Według badaczy kultura organizacyjna firmy składa się z trzech „poziomów”: artefaktów, norm oraz podstawowych założeń.
Artefakty to najbardziej uchwytne i widoczne elementy kultury organizacyjnej, które dzieli się na 3 grupy:
- artefakty językowe, czyli słownictwo charakterystyczne dla danej firmy albo opowieści związane z firmą i jej historią;
- artefakty fizyczne, czyli elementy kultury materialnej związane z firmą, takie jak wygląd budynków i pomieszczeń, ubiór pracowników, używane kolory itp.;
- artefakty behawioralne, czyli sposób zachowania pracowników firmy, a także obowiązujące w niej zasady savoir-vivre i rytuały.
Drugim poziomem kultury organizacyjnej są normy i wartości, czyli wspólne dla organizacji cele i strategie, metody zarządzania, cechy, którymi powinni wyróżniać się pracownicy oraz wszelkie przyjęte normy. Ten poziom obejmuje też zakazy. Co ważne, w organizacji normy i wartości deklarowane nie powinny się różnić od tych przestrzeganych w praktyce!
Trzecim poziomem kultury organizacyjnej są podstawowe założenia, czyli zasadnicze przekonania, jakimi kieruje się firma i jej członkowie. Obejmuje on również relacje między ludźmi w przedsiębiorstwie oraz między firmą a jej otoczeniem. Jest to fundament kultury organizacyjnej, który jednak jest praktycznie niewidoczny z zewnątrz.
Dlaczego kultura organizacyjna firmy jest tak ważna?
Jak już wspomniano, według badaczy kultura organizacyjna firmy może stanowić kluczowy czynnik jej sukcesu (lub porażki). Wszystko dlatego, że:
- kształtuje tożsamość firmy zarówno wewnątrz, jak i na zewnątrz,
- może zwiększać motywację i zaangażowanie pracowników, którzy czują się częścią większej całości i identyfikują się z wartościami firmy,
- pomaga przyciągać i zatrzymywać talenty z rynku pracy,
- wpływa na sposób działania firmy i może zwiększać jej efektywność operacyjną,
- wpływa na elastyczność i zdolność do adaptacji w obliczu zmian,
- może stać się źródłem przewagi konkurencyjnej na rynku,
- może pomagać firmom osiągać większe zyski.
Ponad 80% menedżerów twierdzi, że nawet najlepszy pomysł biznesowy nie ma szans powodzenia bez zbudowania właściwej kultury organizacyjnej. Natomiast 90% uważa, że jest ona tak samo ważna jak strategia biznesowa. Warto o tym pamiętać, biorąc się za tworzenie jakiegokolwiek biznesu!
Kultura organizacyjna firmy: przykłady
Przykładów dobrej kultury organizacyjnej należy szukać we wszystkich firmach, które odnoszą sukcesy – szczególnie jeśli udaje im się utrzymywać na pozycji liderów branży przez wiele lat. Zwykle świadczy to o doskonale zbudowanej kulturze organizacyjnej firmy. Za przykłady często stawia się firmy technologiczne takie jak Google. To pracodawca, który wyróżnia się płaską strukturą organizacyjną, stawia na równość i ciągły rozwój. Google dba też o pracowników, oferując im rozmaite dodatkowe udogodnienia oraz chętnie zatrudnia ludzi, którzy nie mają oporów przed wyrażaniem swoich opinii.
Ciekawą kulturę organizacyjną ma też studio odpowiadające za wiele znanych animacji: Pixar. Ustala ono następujące priorytety:
- inteligentni ludzie nawet nad przełomowymi pomysłami,
- zaufaj ludziom ponad procesem,
- zbuduj community zamiast wolnej agencji,
- kreatywna wizja ponad konformizmem.
Pracownicy są zachęcani do kreatywności, wspólnej pracy i dobrej zabawy. W kulturze organizacyjnej firmy nie ma za to miejsca na przeciętność, nadmuchane ego czy wyścig szczurów.
Dobrym przykładem kultury organizacyjnej z „rodzimego podwórka” jest natomiast Żabka. Firma otrzymała nagrodę Gallup Exceptional Workplace Award 2023, która potwierdza, że tworzy ona jedno z najbardziej angażujących miejsc pracy.
Kultura organizacyjna firmy: podsumowanie
Chcesz zbudować trwały, odnoszący sukcesy biznes? Warto zadbać o jego kulturę organizacyjną. W historii nie brakuje przykładów, w których zmiana kultury organizacyjnej w firmie pomogła jej przezwyciężyć problemy i poprawić wyniki. Wielu ekspertów twierdzi natomiast, że jest ona jednym z najważniejszych czynników sukcesu przedsiębiorstwa.