• Pierwszy biznes
• Rozwój biznesu

Kto potrzebuje i jak uzyskać orzeczenie do celów sanitarno-epidemiologicznych?

Brak ocen

Zespół Studium Przedsiębiorczości

Planujesz pracę w gastronomii? A może jesteś fryzjerem lub kosmetyczką? W wielu zawodach konieczne jest uzyskanie orzeczenia do celów sanitarno-epidemiologicznych, które potwierdza brak przeciwwskazań do pracy w kontakcie z żywnością i ludźmi. Jak wygląda procedura jego uzyskania? Przeczytaj szczegółowy przewodnik krok po kroku! 

Spis treści:

1. Książeczka sanepidowska czy orzeczenie? 
2. Kto potrzebuje orzeczenia do celów sanitarno-epidemiologicznych? 
3. Jak uzyskać orzeczenie – krok po kroku 
4. Ile kosztuje uzyskanie orzeczenia sanitarno-epidemiologicznego?
   

 Książeczka sanepidowska czy orzeczenie? 

W języku potocznym wciąż funkcjonuje określenie „książeczka sanepidowska”, jednak nie obowiązuje ona od 2008 roku. Na mocy ustawy o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób książeczka została zastąpiona badaniem do celów sanitarno-epidemiologicznych. Ustawa nie określa, jak takie zaświadczenie powinno wyglądać, więc część lekarzy nadal stosuje formę książeczek. W rzeczywistości, do uzyskania obu tych dokumentów wymagane są te same badania, istnieje jedynie różnica formalna.  

Kto potrzebuje orzeczenia do celów sanitarno-epidemiologicznych? 

Orzeczenie lekarskie w zakresie badań sanitarno-epidemiologicznych musi uzyskać każdy, kto wykonuje pracę, przy której możliwe jest przeniesienie zakażenia lub choroby zakaźnej na inne osoby. Powód jest prosty – chodzi o zapewnienie bezpieczeństwa.  

Obowiązek wykonania badań w sanepidzie mają osoby, które pracują na stanowiskach związanych z żywnością oraz wodą przeznaczoną do spożycia przez ludzi, a więc m.in. wszyscy pracownicy gastronomii i to w tym kontekście najczęściej słyszymy o potrzebie wykonania badań.  

Oprócz pracowników gastronomii, orzeczenie lekarskie muszą uzyskać:  

• pracownicy aptek i punktów aptecznych oraz wytwórcy i producenci leków doustnych, 

• osoby pracujące w gospodarstwach rolnych zajmujących się produkcją żywności, 

• osoby zajmujące się myciem naczyń i pojemników przeznaczonych na żywność, 

• osoby pracujące z dużą ilością ludzi (kosmetyczki, fryzjerzy, masażyści itp.) lub z dziećmi do 6. roku życia, 

• stewardzi i stewardessy. 

Jeśli więc planujesz pracę w restauracji, sklepie spożywczym lub przedszkolu – będziesz musiał przejść badania i uzyskać orzeczenie do celów sanitarno-epidemiologicznych. Badania te mają na celu sprawdzenie czy osoba, która będzie miała kontakt z żywnością nie jest zakażona pałeczkami duru brzusznego, durów rzekomych A, B, C oraz pałeczkami Salmonella i Shigella.  

Zastanawiasz się, czy praca w gastronomii jest dla Ciebie? Sprawdź nasz artykuł: Czy praca w handlu i gastronomii to opcja dla Ciebie?  – Studium Przedsiębiorczości 

Jak uzyskać orzeczenie – krok po kroku 

Musisz uzyskać orzeczenie do celów sanitarno-epidemiologicznych, ale kompletnie nie wiesz, jak się za to zabrać? Zapoznaj się ze szczegółowym przewodnikiem krok po kroku. Pamiętaj, że cały proces może potrwać nawet około 2 tygodni, więc nie zwlekaj z jego rozpoczęciem! 

Krok 1: Uzyskanie skierowania na badania sanitarno-epidemiologiczne 

Zanim przystąpisz do badań, powinieneś uzyskać skierowanie od pracodawcy – dzięki temu cały proces będzie dla Ciebie darmowy. Często jednak pracodawcy jeszcze przed zatrudnieniem oczekują od kandydata posiadania ważnych badań z sanepidu. Skierowanie nie jest konieczne – możesz samodzielnie udać się do laboratorium i zapłacić za badania. 

Krok 2: Pobranie próbek kału do badań na nosicielstwo 

Badania do celów sanitarno-epidemiologicznych obejmują trzykrotne badanie kału, którego celem jest wykrycie obecności bakterii powodujących zakażenia układu pokarmowego. Badanie to polega na pobieraniu próbek przez trzy kolejne dni, a każda próbka musi być oddzielnie zapakowana i podpisana. Pojemniki na próbki kupisz w aptece lub pobierzesz je za darmo w najbliżej stacji sanitarno-epidemiologicznej.  

Zapoznaj się dokładnie z instrukcją pobierania próbek. Po trzech dniach dostarcz próbki do stacji sanitarno-epidemiologicznej. Do tego momentu przechowuj je w lodówce. W sanepidzie przed oddaniem próbek wypełnij formularz z niezbędnymi informacjami i oddaj go wraz z próbkami.  

Teraz pozostało tylko czekanie na wyniki badań – czas oczekiwania to zazwyczaj 3-7 dni.  

Krok 3: Odbiór wyników badań laboratoryjnych 

Po kilku dniach otrzymasz wyniki badań. Możliwe są dwa scenariusze: 

✅ Negatywny wynik – oznacza brak obecności patogenów i możliwość kontynuowania procedury. 

❌ Pozytywny wynik – jeśli badanie wykryje bakterie chorobotwórcze, konieczna będzie konsultacja lekarska i ewentualne leczenie. 

Krok 4: Wizyta u lekarza medycyny pracy 

Z uzyskanymi wynikami badań musisz udać się do lekarza medycyny pracy, który wystawi orzeczenie o braku przeciwwskazań do pracy w kontakcie z żywnością lub ludźmi. Orzeczenie może zostać wystawione w formie elektronicznej lub papierowej.  

Krok 5: Przekazanie dokumentu pracodawcy 

Brawo, uzyskałeś orzeczenie do celów sanitarno-epidemiologicznych i możesz podjąć pracę! Teraz pozostało jedynie przekazanie dokumentu pracodawcy. 

Ile kosztuje uzyskanie orzeczenia sanitarno-epidemiologicznego? 

Koszt uzyskania orzeczenia sanitarno-epidemiologicznego zależy od miejsca wykonywania badań oraz tego, czy pracodawca pokrywa wydatki z nimi związane. 

Badania na nosicielstwo pałeczek Salmonella i Shigella obejmują trzykrotne badanie kału, a ich cena zależy od laboratorium, jednak średnio to koszt 100-200 zł. Do tego należy doliczyć koszt wizyty u lekarza medycyny pracy, który wystawi orzeczenie. Wizyta lekarska to ponownie koszt w przedziale 100-200 zł. Jak widzisz, uzyskanie orzeczenia do celów sanitarno-epidemiologicznych, może kosztować nawet 400 zł! Jeśli pracodawca finansuje badania, to cała procedura będzie dla Ciebie bezpłatna. 

Uzyskanie orzeczenia do celów sanitarno-epidemiologicznych to obowiązek wielu pracowników, ale na szczęście procedura jest prosta. Wystarczy, że wykonasz badania laboratoryjne, odbierzesz wyniki i udasz się do lekarza medycyny pracy po orzeczenie. Weź pod uwagę, że cały proces może potrwać nawet około 2 tygodni! Warto więc zająć się tym wcześniej, aby uniknąć niepotrzebnych opóźnień w podjęciu pracy. 

Pamiętaj, że te badania mają kluczowe znaczenie dla bezpieczeństwa – zarówno Twojego, jak i osób, z którymi będziesz pracować.  

FAQ

1. Czy muszę mieć skierowanie od pracodawcy, żeby zrobić badania sanitarno-epidemiologiczne? 
Nie, skierowanie nie jest obowiązkowe. Możesz samodzielnie udać się do laboratorium i wykonać badania na własny koszt. Jednak jeśli otrzymasz skierowanie od pracodawcy, to on zazwyczaj pokrywa koszty związane z badaniami i wizytą u lekarza. 

2. Jak długo ważne jest orzeczenie do celów sanitarno-epidemiologicznych? 
Obecnie przepisy nie określają konkretnego terminu ważności orzeczenia. To lekarz medycyny pracy decyduje, na jak długo wydaje orzeczenie – może być to rok, dwa, a nawet bezterminowo, w zależności od charakteru pracy i stanu zdrowia pracownika. 

3. Czy mogę zacząć pracę bez orzeczenia sanitarno-epidemiologicznego? 
Nie. Jeśli Twoje stanowisko pracy wymaga kontaktu z żywnością lub ludźmi, musisz posiadać ważne orzeczenie. Pracodawca ma obowiązek zapewnienia, że pracownicy mają aktualne badania – brak orzeczenia może uniemożliwić rozpoczęcie pracy. 

Sprawdź również

Franczyza czy własny biznes pod swoją marką – co wybrać?  5 kroków jak przejść z etatu na własny biznes?   Czy praca w handlu i gastronomii to opcja dla Ciebie?  Jak nastawienie wpływa na sukces firmy?