- Cudzoziemcy w biznesie
Jednoosobowa działalność gospodarcza – kto i jak może ją założyć w Polsce?
Zalety prowadzenia jednoosobowej działalności gospodarczej w Polsce
Założenie jednoosobowej działalności gospodarczej w Polsce ma wiele zalet. Po pierwsze, jest to proces łatwy i niskokosztowy. Rejestracja jednoosobowej działalności gospodarczej wymaga jedynie wypełnienia odpowiednich formularzy i dostarczenia niezbędnych dokumentów do właściwego urzędu. Ponadto, prowadzenie jednoosobowej działalności gospodarczej umożliwia korzystanie z różnych ulg podatkowych i odliczeń, które mogą znacząco zmniejszyć obciążenia podatkowe.
Dodatkowo, nie jest wymagany żaden kapitał założycielski, oraz ułatwia dostęp do kredytów oraz innych form dofinansowania (Fundusze Europejskie czy Powiatowy Urząd Pracy i td.)
Z tego powodu, jednoosobowa działalność gospodarcza jest najczęstszą wybieraną formą prowadzenia firmy. Osoba pełnoletnia będąca obywatelem Polski może założyć firmę bez najmniejszego problemu. Cudzoziemcy również mają możliwość założenia jednoosobowej działalności gospodarczej, jednak istnieją pewne ograniczenia.
Kto może założyć działalność jednoosobową gospodarczą w polsce?
Aktualnie w Polsce prowadzenie działalności gospodarczej zadeklarowały osoby posiadające obywatelstwo z co najmniej 120 różnych państw. W wszystkich oddziałach Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (ZUS) największą liczbę płatników stanowią osoby posiadające obywatelstwo ukraińskie. Na drugim miejscu, pod względem liczby, znajdują się Białorusini. Kolejne miejsca zajmują osoby pochodzące z Wietnamu, Rosji, Niemiec, Włoch, Bułgarii oraz Wielkiej Brytanii.
Założenie firmy przez obcokrajowca z kraju Unii Europejskiej i Europejskiego Obszaru Gospodarczego
Jeśli masz obywatelstwo kraju Unii Europejskiej (UE) lub Europejskiego Obszaru Gospodarczego (EOG, państwa UE, Islandia, Norwegia i Liechtenstein), możesz bez przeszkód założyć jednoosobową działalność gospodarczą. Masz też prawo założyć polski oddział lub przedstawicielstwo zagranicznej firmy lub świadczyć usługi transgraniczne, tzn. pracować w Polsce jako zagraniczna firma z państwa UE lub EOG bez rejestracji działalności w Polsce.
Założenie firmy przez obywatela USA lub Szwajcarii
Trochę mniej możliwości mają obywatele Stanów Zjednoczonych oraz Szwajcarii, którzy nie mogą świadczyć usług transgranicznych w rozumieniu przepisów UE. Jeśli masz obywatelstwo któregoś z tych państw, bez problemu założysz jednoosobową działalność gospodarczą, oddział lub przedstawicielstwo zagranicznej firmy albo dowolną spółkę prawa handlowego.
Założenie jednoosobowej działalności gospodarczej przez cudzoziemca z kraju trzeciego
Zakładanie jednoosobowej działalności gospodarczej przez obcokrajowca z kraju trzeciego jest możliwe w razie posiadania odpowiedniego tytułu pobytowego, który do tego uprawnia:
- W ramach programu Poland Business Harbour. Wizy są wydawane specjalistom IT, a także przedsiębiorcom planującym inwestycje w polską gospodarkę lub przeniesienie tu swojej działalności.
- Ważna Karta Polaka.
- Zezwolenie na pobyt czasowy i pozostanie w związku małżeńskim zawartym z obywatelem Polski zamieszkałym na terytorium RP.
- Zezwolenie na pobyt czasowy, udzielone w związku z połączeniem z rodziną legalnie przebywającą w Polsce.
- Zezwolenie na pobyt czasowy, udzielone w związku z kształceniem się na studiach wyższych w trybie stacjonarnym (studia dzienne).
- Zezwolenie na pobyt czasowy w celu wykonywania działalności gospodarczej, udzielone ze względu na kontynuowanie prowadzonej już działalności gospodarczej na podstawie wpisu do CEIDG.
- Zezwolenie na pobyt stały.
- Zezwolenie na pobyt rezydenta długoterminowego Unii Europejskiej wydane w Polsce.
- Status uchodźcy.
- Posiadanie ochrony uzupełniającej.
- Posiadanie ochrony czasowej w Polsce.
- Posiadanie zgody na pobyt ze względów humanitarnych lub zgody na pobyt tolerowany.
- Członkowie rodzin obywateli UE.
Założenie jednoosobowej firmy przez obywatela Ukrainy
Specustawa z dnia 12 marca 2022 roku o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa umożliwiła obywatelom Ukrainy podejmowanie i wykonywanie działalności gospodarczej na terytorium Polski na takich samych zasadach jak obywatele polscy, pod warunkiem uzyskania numeru PESEL.
Jeśli nie spełniasz żadnego z warunków wymienionych powyżej, nie będziesz mógł zarejestrować jednoosobowej działalności gospodarczej. Niemniej jednak, nadal masz możliwość rozpoczęcia działalności gospodarczej poprzez inne formy prawne, takie jak spółka komandytowa, spółka komandytowo-akcyjna, spółka akcyjna, prosta spółka akcyjna lub spółka z ograniczoną odpowiedzialnością.
Wybór odpowiedniej formy spółki będzie zależał od indywidualnych potrzeb, preferencji i warunków prawnych, jakie mogą być obowiązujące w danym przypadku. Każda z tych form ma swoje cechy, korzyści oraz wymagania, które warto dokładnie zbadać przed podjęciem decyzji o rozpoczęciu działalności gospodarczej.
Jak założyć jednoosobową działalność gospodarczą w Polsce?
Zgłoszenie rejestracyjne działalności gospodarczej jest bezpłatne i odbywa się poprzez wypełnienie druku CEIDG-1. Centralna Ewidencja i Informacja o Działalności Gospodarczej (CEIDG) to rejestr firm, który zawiera informacje o przedsiębiorcach prowadzących jednoosobową działalność gospodarczą w Polsce.
Zgodnie z obowiązującymi przepisami, rejestracja działalności gospodarczej w Polsce jest możliwa z wykorzystaniem systemu elektronicznego z dowolnego miejsca na świecie, jak również poprzez osobiste stawiennictwo w Urzędzie Miejskim lub przesłanie wniosku za pośrednictwem Poczty Polskiej.
W przypadku wyboru drogi internetowej, konieczne jest posiadanie profilu zaufanego lub kwalifikowanego podpisu elektronicznego. Natomiast w sytuacji, gdy decyduje się wysłać wniosek pocztą, istnieje obowiązek dołączenia poświadczenia notarialnego autentyczności podpisu. Również potrzebny będzie dowód tożsamości, a w przypadku obcokrajowców także dokument, potwierdzający legalność pobytu na terytorium RP i uprawnienia osoby do założenia jednoosobowej działalności gospodarczej w Polsce.
Jak poprawnie wypełnić formularz CEIDG-1?
Formularz rejestracyjny CEIDG-1 musi być wypełniony poprawnie i mieć uzupełnione wszystkie obowiązkowe pola m.in.:
- imię i nazwisko,
- numer PESEL,
- adres zamieszkania,
- nazwa firmy,
- adres prowadzenia działalności,
- data rozpoczęcia działalności gospodarczej,
- określenie rodzaju wykonywanej działalności poprzez ustalenie kategorii PKD, podczas rejestracji przedsiębiorca może podać ich dowolną ilość.(kod PKD, który zostanie wpisany jako pierwszy, powinien jednak określać główny obszar działalności danego przedsiębiorstwa),
- wskazanie sposobu opodatkowania (na zasadach ogólnych, podatek liniowy, ryczałt).
Dzięki zasadzie „jednego okienka” nie ma konieczności składania dodatkowych wniosków do organów statystycznych, urzędu skarbowego czy ZUS. Dane o przedsiębiorcy przekazywane są automatycznie wszystkim niezbędnym organom wraz ze złożeniem wniosku CEIDG-1.
Warto zauważyć, że wraz z rejestracją przedsiębiorcy mają obowiązek opłacania składek na Fundusz Ubezpieczeń Społecznych (ZUS). Płatności te należy dokonywać regularnie, co miesiąc, bez względu na osiągane zyski lub straty.
Dodatkowe pozwolenia
W niektórych branżach wymagane może być także zezwolenie, koncesja, licencja lub innego rodzaju pozwolenie. Procedura uzyskania zezwolenia przez firmy prowadzącej tzw. działalność reglamentowaną, będzie z kolei różnić się od siebie w zależności od branży, w jakiej działa firma.
Jak i gdzie złożyć formularz VAT-R?
Kolejnym niezbędnym dokumentem podczas zakładania działalności jest VAT-R. Zgłoszenie rejestracyjne obowiązkowo składa ten podatnik, który chce zostać płatnikiem VAT, wówczas musi złożyć formularz VAT-R do właściwego urzędu skarbowego ze względu na miejsce prowadzenia działalności przed dniem, w którym zostanie wykonana pierwsza czynność podlegająca opodatkowaniu VAT. Trzeba także sprawdzić, czy zakres działalności, jaki zamierzamy prowadzić, nie nakłada na nas obowiązku złożenia formularza VAT-R, ponieważ niektóre firmy, np. zajmujące się sprzedażą alkoholu i papierosów, obowiązkowo muszą zostać podatnikami VAT.
Obowiązkowy rachunek bankowy
Zgodnie z polskim prawem, prowadząc jednoosobową działalność gospodarczą, jesteś zobowiązany do posiadania rachunku bankowego, który będzie służył do regulowania należności z urzędem skarbowym, Zakładem Ubezpieczeń Społecznych (ZUS), oraz innymi przedsiębiorcami. W przepisach nie ma jednak precyzyjnego rozróżnienia między kontem prywatnym a firmowym. Oznacza to, że w określonych przypadkach możliwe jest korzystanie z prywatnego rachunku bankowego w działalności gospodarczej. Jednakże, zaleca się posiadanie osobnego konta firmowego, co może ułatwić prowadzenie księgowości oraz zapewnić lepszą separację finansów osobistych od tych związanych z działalnością gospodarczą.
Tak jak w przypadku innych firm prowadzenie księgowości w jednoosobowej działalności gospodarczej jest koniecznością. Przed założeniem działalności gospodarczej konieczne jest podjęcie decyzji, czy powierzyć prowadzenie księgowości zewnętrznej firmie specjalizującej się w tych usługach, czy też zdecydować się na prowadzenie księgowości samodzielnie.
Gdzie uzyskać informacje w sprawie rejestracji jednoosobowej firmy?
Należy pamiętać, że zakładanie własnej działalności gospodarczej wiąże się z istotnymi wyzwaniami i obowiązkami, takimi jak samodzielne zarządzanie, prowadzenie dokumentacji oraz ponoszenie odpowiedzialności finansowej. Właściciel firmy jest osobiście odpowiedzialny za zobowiązania przedsiębiorstwa, co oznacza, że odpowiada on całym swoim majątkiem. Z tego powodu, przed podjęciem decyzji o założeniu jednoosobowej działalności gospodarczej, warto dokładnie rozważyć wszystkie aspekty związane z prowadzeniem działalności.
Jeśli masz pytania dotyczące rejestracji firmy jednoosobowej w CEIDG, skorzystaj z telefonicznej pomocy pod numerem 801 055 088 lub 22 765 67 32
Jeśli masz pytania dotyczące ubezpieczeń, skontaktuj się przez telefon z Centrum Obsługi Telefonicznej ZUS pod numerem 22 560 16 00
Jeśli masz wątpliwości dotyczące płacenia podatków w Polsce, skontaktuj się z Krajową Informacją Skarbową pod numerami telefonów:
- 22 330 03 30 (z telefonów komórkowych)
- 801 055 055 (z telefonów stacjonarnych)
- +48 22 330 03 30 (z zagranicy)